Zihnimiz… Biz mi onu kullanıyoruz, o mu bizi? Amacı bizi hayatta tutmak, bu sebeple asgari düzeyde enerj harcayarak bizi hayatta tutacak ve türümüzü devam ettirecek kararlarımızı otomatik olarak bilinçaltından veriyor… Biz farkında değilsek onun kararları doğrultusunda yaşıyoruz hayatımızı.

Özgür iradenin olmadığını sorgulayan birçok kişinin düştüğü tuzak zihnin gözlemleyebildiğimizin farkında olmamak.

Gözlemleyebiliyoruz, gözlemliyorsak ondan farklı bir şeyizdir. Onun davranışlarını izler ve ona göre davranabiliriz… Bu farkındalık seviyenizin düzeyi ilgilidir. Doğal olarak da davranışı gerçekleştirmek için sağlıklı bir bedene ve sağlıklı bir zihne gereksinim vardır.

Prefrontal korteks duygusal olarak oluşturulan otomatik tepkileri yönetim bir kumandan gibi düşünebilirsiniz. Orduda isyan çıkarsa kumandanın bir gücü kalmaz. Bu bölgenin en önemli fonksiyonları olarak; dikkat merkezi, yargı, organize olmak, öz değerlendirme, problem çözme, düşünme, deneye dayalı öğrenme, duyguları ifade yeteneği, empati yeteneği olarak sayabiliriz.

Limbik Sistem ve Prefrontal Korteks

Duyguların ana merkezi limbik sistem… Ancak bu duyguları doğru bir şekilde hisstemenizi ve ifade etmenizi Dorsolateral Prefrontal Korteks sağlıyor. Bu bölgede bir aksaklık varsa yukarıda bahsedilen tüm fonksiyonlarda eksiklik başlar. Hiperaktif olanlarımızın bir çoğunun bu bölgelerinde sıkıntılar görülmüştür.

Dikkat eksikliği de Prefrontal Korteksteki aksaklıklardan kaynaklanır.

• Çabaladıkça işler kötüye gider
• Dikkati toplama süresi azalır
• Tepkisellik artar
• Çelişki arar gibi bir ruh hali ortaya çıkar
• Organize olamama durumu artar
• Birçok projeye birden başlanır, ama çok azı tamamlanır
• Sinirlilik ve olumsuz düşünceler hakimdir.

Bu durumlar veya bazıları bizde varsa neler yapabiliriz?

• Net Bir Odaklanma Geliştirmek
  Bunun için ilk adım çok kesin bie şekilde tanımlanmış hedefleri belirlemektir. Bunları bir sayfaya yazmakta fayda vardır. Hep göz önümüzde olacak yerlere bu safyanın kopyalarını koyabiliriz. İçeriği ise dört ana kısmı içermelidir: (1) İlişkilerimiz, (2) İşimiz, (3) Maddi durumumuz – kısa ve uzun vadeli, (4) Kendimiz – beden, zihin ve ruh…
  
• Sevdiğimiz Şeylere Odaklanmak
  Eğer kurduğumuz cümleler gerekli, lazım gibi kelimeler veya –meli/malı gibi ekler içeriyorsa bunlar dış kaynaklıdır; bir temel inanç sistemini temsil eder. Gerçekten arzuladığınız, sevdiğimiz şeylerin farkında olmak odaklanmadan önceki adımdır.
• Hayatımızın Anlamını Keşfetmek
  İlahi bir anlam peşinde koşmak bazen bizi çözümsüz burakır. Her yaptığımız küçük bir işte amaç ve bir anlam olabilir. Kendimizi önemsemeyi bırakmadan başkalarına yapılan hizmet mutluluk hormonlarını artıracaktır.
• Organize Olmak
  Gerekiyorsa bu konuda yardım almalıyız. Stephen Covey’in zaman yönetimi ile ilgili çalışmaları yardımcı olacaktır. Günlerimizi neyle geçiriyoruz, hayatımızda neler önemli bunların farkına vardığımızda önem sırasına karar vermek kolaylaşır. Bir ajanda ve zaman çizelgesi iyi birer araç gereçtir. Yapmamız gereken en keyifsiz işleri önce yapmak her zaman daha iyidir.
  
• Düşüncelerinizi Azaltın
  Gereksiz yere fazla düşünmek zorunda değiliz. Aşırı düşünce bizi Beta beyin dalgasında tutar ki, bu zihnin tehlike anında girmesi gereken dalga boyudur . Devamlı bu frekansta kalmak yorucudur ve bizi endişeli bir ruh haline sokar. Derin ve sakin nefes alıp vermek, meditasyon ve düşüncelere kapılmama alışkanlığı bizi bu durumdan çıkartır; daha verimli ve yaratıcı hale geçeriz.
• Başkalarına Alet Olmamak
  Bazı kişiler özellikle sürtüşecek adam ararlar. Bu tip insanların oyunlarına gelmemek için, (1) onlara sesimizi yükseltmemek, (2) eğer sinirlanecek gibi olursak bir mola vermek, (3) espri anlayışımızla ortamı yumuşatmak işe yarar. İyi bir dinleyici olmak, ortam sakinleştişten sonra kendimizi ifade etmek karşı tarafın sürtüşme arayışını beslemeyecektir.
• Beslenme
  Profrontal korteks problemleri için protein almamız şart; yumurta, yağsız et, düşük yağlı peynir, ceviz, fındık, baklagiller… Nörologlar bunların yanında sebze yenmesini öneriyorlar. Kek, şekerleme, dondurma gibi basit şekerden, ekmek, makarna, pirinç ve patates gibi basit karbonhidrattan uzak durmak kavrama yeteneğini ve enerji seviyemizi artırıyor. Aynı zamanda dopamin seviyesine de olumlu etkisi oluyor; bu da daha mutlu ve olumlu bir düşünce tarzı demek…

• Mozart!
  Tüm frekansları içeren Mozart’ın müziğini dinlemek korteksimize iyi geliyor…

Sağlıklı Prefrontal korteksle duygularımızı iyi ifade edip, daha düzenli, daha sağduyulu, daha olumlu bir hayat sürebiliriz. Ne bekliyoruz?